Na Kosovu sve je glasniji zahtjev za specijalnim posrednikom, koji bi pomogao u traženju rješenja za višemjesečnu političku krizu, piše danas bečki dnevnik “Der Standard”.

Prema navodima tog lista, posrednik ne mora doći iz EU, ali se pominju imena poput Martija Ahtisaarija ili Carl Bildta. Razmišlja se i o uključenju Venecijanske komisije u rješavanje nasilne blokade parlamentarnog rada na Kosovu, navodi “Standard”. Bečki dnevnik prenio je da je za pravoslavni Božić došlo do nemira, kada su Srbi pokušali da posjete crkvu u Đakovici i kada su njihov autobus napali jajima i ledom “radikalni kosovski Albanci”. Slične situacije, podsjeća list, događaju se svake godine na Kosovu, ali je ove godine opasnost veća od rasta etničkih tenzija, jer je opšta politička situacija krhka i atmosfera uzavrela. “Der Standard” prenosi i da je prošle subote održan masovni protest u Prištini protiv Briselskog sporazuma, podsjeća da već mjesecima opozicione stranke mobilišu građane protiv Sporazuma i time upućuju signal da se protive prisustvu Srba na Kosovu, i ocjenjuje da je povjerenje u kosovske institucije značajno narušeno, između ostalog i time što je Srbija nedavno blokirala pristup Kosova UNESCO-u. Nepovjerenje, odnosno odbijanje građana da prihvate Briselski sporazum, posebno u dijelu koji zahtjeva osnivanje Zajednice srpskih opština, kako navodi “Der Standard”, dolazi i od činjenice da je on potpisan po okriljem EU, iza zatvorenih vrata, te se stanovnici Kosova osećaju isključenim iz procesa i strahuju da bi sporazumi mogli dovesti do “miješanja Beograda”. Čitav briselski dijalog protiče više loše nego dobro, ocjenjuje “Standard”, podsjećajući da su od 17 dogovora primenjena samo četiri. List, međutim, navodi da je kriza na Kosovu dublja, jer mladi stanovnici zbog siromaštva i nezaposlenosti ne vide nikakvu perspektivu i razočarani su vladom, pa ankete pokazuju da je tek 20 odsto stanovništva zadovoljno radom kosovske supštine, dok je, prema anketi UNDP-a iz 2008. pozitivnu ocjenu dalo 51,4 odsto građana. Istovremeno, samo 13,9 odsto ima povjerenje u sudove, pa “Der Standard” navodi da sve to čini podogno tlo za propagandu, kojom opozicione stranke (Alijansa za budućnost Kosova, Inicijativa za Kosovo i Samoopredjeljenje) žele da ruše vladu, naravno, iz samo jednog razloga, da dođu na vlast. Eksperti za Kosovo, kao što je Johanna Deimel iz njemačkog Društva za jugoistočnu Evropu, konstatujući da zapad ignoriše Samoopredjeljenje, smatraju da ta stranka treba da bude shvaćena ozbiljno i traže da partije u zemljama EU uspostave kontakt s njom. Ovo stoga što, kako primećuje “Der Standard”, među ljevičarskim populistima ima razumnih snaga, poput gradonačelnika Prištine Shpenda Ahmetija, dok je istovremeno Samoopredjeljenje “jedina altrenativa vladajućim partijama koje se smatraju korumpiranim”. Kada Samoopredjeljenje bude okončalo blokadu i nasilje to bi moglo biti dio riješenja, ocjenjuje bečki dnevnik smatrajući da bi to moglo naići na pozitivnu reakciju EU, koja je “nedavno odbila viznu liberalizaciju uz obrazloženje da je prošle godine puno azilanata sa Kosova zabilježeno u zemljama EU, iako nemaju šanse da dobiju azil”.