Moskova – Hattat Hüseyin Kutlu, “Moskova Merkez Camisi’nin hüsnühat ve tezyinatı dekoratif unsur olmanın ötesinde felsefi, fikri önemli mesajlar içeriyor” dedi.
Türkiye ile Rusya’nın katkılarıyla yaptırılan ve CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın katılımıyla açılacak Moskova Merkez Camisi’nin kubbesine yazılan ayetlerin, dekoratif unsur olmanın ötesinde felsefi anlamlar taşıdığı bildirildi.

Ä°ÅžTE O CAMÄ°-TIKLAYIN

Hattat Hüseyin Kutlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Rusya’nın baÅŸkenti Moskova’da, Rusya Müslümanları Dini Ä°daresi tarafından inÅŸa ettirilen caminin, iç dekorasyonunun klasik Osmanlı sanatı üslubuyla Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı tarafından yaptırıldığını belirtti. Camideki hat eserlerini, 2 yıllık bir çalışmayla kendisinin yazdığını ifade eden Kutlu, camiyi, varlık aleminin bir minyatürü gibi kabul ettiklerini, Moskova Merkez Camisi’nin de bu fikre göre dizayn edildiÄŸini aktardı. Ziyaretçilerin caminin içindeki sure ve ayetleri okuyup düşünerek, manasını anlamaya çalışması gerektiÄŸini dile getiren Kutlu, “Moskova Merkez Camisi hüsnühat ve tezyinatı dekoratif unsur olmanın ötesinde felsefi, fikri önemli mesajlar içeriyor” dedi.

SONSUZDAN AŞAĞI DOĞRU İNİŞİ ANLATIYOR

Kutlu, projenin felsefesini ise ÅŸu sözlerle aktardı: “Kubbe küngüresinde (göbek), Åžems suresinin kasem (yemin) ayetleri bulunmaktadır. Bu ayetlerde ay, güneÅŸ, yeryüzü, gökyüzü, gece, gündüz yani afaki âleme ‘Venefsin vema sevvaha’ ayetiyle de enfüsi aleme dikkat çekiliyor. Bu bütün varlık alemini kapsıyor. Yani ‘Ey insanoÄŸlu! Sahip olduÄŸun akıl ve kabiliyetler sayesinde bütün bu varlık alemini düşünebilir ve bunların sırrına erebilirsin. ‘Yani müthiÅŸ bir ufuk açıyor insanoÄŸluna, namütenahi bir ufuk. Vav harflerini mukavver yani kavisli yapmamızın sebebi, bu iÅŸaret edilen varlık aleminin kürelerden zerrelere kadar döndüğünü anlatmak içindi. Öyle deÄŸil mi? Atom çekirdeÄŸi ve etrafında dönen protonlar… Ä°ÅŸte güneÅŸ ve etrafında dönen uydular. Sonra kubbe kasnağına doÄŸru inen çarkıfelek de dönüşü simgeliyor. Yedi ayrı kalem kullanıldı, bu kalem geçiÅŸleri fark edilmez. Sonsuza doÄŸru ya da sonsuzdan aÅŸağıya iniÅŸi anlatıyor. Kürelerden zerrelere kadar her ÅŸeyin dönüşü elbette anlamsız ve ÅŸaÅŸkınlıktan deÄŸildir. Bunu anlatmak için çark-ı feleklerin içine tesbih ayetleri yazılmıştır. Yani cümle varlık âlemi O’nu tesbih ediyor ve O’nun azameti karşısında mest-ü hayran olup dönmektedir. Bakıldığı zaman kubbeye, sema eden bir derviÅŸin tennuresindeki kıvrımları ve dönüşü hissedilir. Kainattaki her ÅŸey dönüyor ve dönerken Allah’ı tesbih ediyor.”

“Tarihi camilerde olduÄŸu gibi”

Tarih boyunca inÅŸa edilen bütün camilerde olduÄŸu gibi Moskova Merkez Camisi’nde de kubbeye Nur Suresi’nin yazıldığını ifade eden Hattat Hüseyin Kutlu, şöyle devam etti: “Biz eÅŸyaya baktığımız zaman ÅŸeklini, rengini görürüz. Mesela yapraÄŸa bakınca yeÅŸil rengi görürüz. Halbuki onu gösteren ÅŸey zıyadır, nurdur. ‘Gözümün nuru’ diyoruz, ‘Gözünün nuru kaybolmuÅŸ’ diyoruz… Görme, basar ve basireti kapanmış anlamında. Allah-ü Teala nuruyla bütün varlık alemini bizim göreceÄŸimiz ÅŸekilde nurlandırmamış olsaydı, biz bunların hiçbirini göremezdik. Yani bütün varlık âleminde o nur tecelli ediyor. Åžu aÄŸaca baktığım zaman, ‘GüneÅŸin ışığını görüyorum’ demiyorum da ‘AÄŸacın yaprağını görüyorum’, diyorum. Hz. Yunus buyuruyor ya ‘Sensin bize bizden yakın görünmezsin hicap nedir/ Çün aybın yok gökçek yüzün, yüzündeki nikap nedir’. Allah-u Teala her yerde tecelli ediyor, biz onun tecellisiyle eÅŸyayı görüyoruz fakat onun tecellisini fark etmiyoruz.”

YAZILAN HER SURENÄ°N AYRI BÄ°R ANLAMI VAR

Moskova Merkez Camisinin kubbesindeki ikinci kasnağına Alak Suresi’ni yazdığını ifade eden Hattat Kutlu, ÅŸunları kaydetti: “Orada Alak Suresi var. Alak Suresi’nin ilk kelimesi ‘ikra’ çok önemlidir. Allah-u Teala ‘Oku’ buyuruyor ama henüz okunacak Kur’an yok ortada. Neyi okuyacak? Her ÅŸeyi… GüneÅŸi okuyacak, ayı okuyacak, yıldızları, denizi, yerin altındaki ve üstündeki her ÅŸeyi okuyacak. Ä°slam böyle bir ÅŸey. Ondan sonra Kadir Suresi’ni yazdık bunun sebebi; hem afaki âlemi hem de enfüsi âlemi okuyacaksın ama nasıl ve ne ÅŸekilde okuyacaksın? Bu konuda bize yol gösterecek olan rehber hiç şüphe yok ki Kur’an’dır. Kur’an da Kadir Gecesi’nde indirilmiÅŸtir. O gece bin aydan daha hayırlı bir gece. Kadir Suresi’nden sonra Asr Suresi’ni yazmamız ÅŸuna iÅŸaret ediyor; Hulasa-i kelam ey insanoÄŸlu! Sen bütün bu yapıp etmelerinle neticede ÅŸuna ulaÅŸacaksın. ‘Husr’ yani hüsrana uÄŸrama, hüsranda kalma senin için kaçınılmaz akıbet olabilir. ‘Hüsrana uÄŸramak istemiyorum’ diyorsan ÅŸu iki ÅŸeyle bunu baÅŸarabilirsin; iman ve salih amel…”

Alçı pencerelerde ikili esmayıhüsna bulunduÄŸunu aktaran Kutlu, “Esmayıhüsna bazen kubbe kasnağına, bazen kuÅŸak olarak bazen de pencere aynalarına ya da pencere içine yazılmıştır. Bu da Cenab-ı Hakk’ın varlık âlemine esmasıyla tecellisini hatırlatmak içindir. GüneÅŸ ışınları cami içine esmadan süzülerek girer. Mihrap kitabesi ‘Fevelli vecheke’ namazda yüzümüzü Kabe’ye çevirmemizi emreden ayettir” dedi. Mihrap etrafında ise Ayet el-Kürsi’nin yazıldığını belirten Kutlu, “Namazda huzurunda el baÄŸlayıp secdeye vardığı yüce Ma’bud kendini bu ayetiyle tarif ediyor. Kimin huzurunda bulunduÄŸumuzu idrak etmemiz ve farkında olmamız gerekiyor. Hasılı cami içinde ve dışında yer alan diÄŸer bütün yazılar özetle arzetmeye çalıştığım bölümlerdeki yazılar gibi yerli yerince ve çaÄŸrışımlı anlamlar taşıyor” diye konuÅŸtu./Sabah/