Kumanova Olayları ve Türkiye Medyasının Gözden Kaçırdıkları

Çarşamba, Mayıs 13th 2015

Sokol BRAHAJ

Kumanova’da 8 Yaşinda Bir Kız Çocuğu
14 Arnavut Sivil, 8 Özel Tim Polisi, Toplam 22 Kişi Öldü
Hazırlayan: Sokol BRAHAJ*

Makedonya’nın silahlı kuvvetleri kuzeyindeki tamamen Müslüman Arnavutlardan oluşan Kumanova kentinde, Lagjaj e Trimave/Tode Mendel (Yiğitlerin) Mahellesine yönelik 9 Mayıs saat 05.00 civarında (daha once planlanmış ve hazırlanmış ama) silah kaçakçılığı yapılıyor bahanesiyle gerçekleştirdikleri operasyon sonucunda biri çocuk 14 sivil Arnavut katledildi, onlarca da yaralı siviller var.

Güneş doğmadan Kumanova`da çok sayıda Makedonya güvenlik gücü Trimave/Tode Mendel (Yiğitlerin) Mahellesini tamamen abluka altına alındılar. Özel tim polis güçleri daha önce planlandığı bilinen ancak sabahın erken saatlerinde silah kaçakçılığı yaptığı iddiası ile mahalledeki bir eve operasyon düzenledi. Hiçbir resmi açıklama yapılmadan mahalleden gelen ilk haberler çok sayıda çocuk ve silahsız insanın yaralandığı ve mahalle ile bölgenin tamamı terörize olduğunu belirtildi. Ancak saatler sonra bakanlık sözcüsü olan İvo Kotevski vasıtasıyla yapılan resmi açıklama konuyu tamamen saptırırken yurt dışından (Arnavutluk ve Kosova) gelen silahlı terörist(!) bir grubun devlet kurumlarına saldırı düzenleyeceği yönünde istihbarat aldıklarını ve bunun üzerine bu gruba karşı operasyon gerçekleştirdikleri belirterek ileriki saatlerde montaj oluğu açıkça görünen videoları dünyaya servis edildi.

Kumanova bölgesi neredeyse tamamen Arnavutlardan oluşmaktadır. İlk saatlerden şimdiye kadar bölge halkından aldığım haberler; yaşananların kaçakçılıkla alakalı olmadığını Arnavutlara baskı oluşturmak ve hükümetin iç siyasi krizini ihraç etme ve uluslar arası toplumun dikkatlerini başka yöne çekmek için çok önceden planlandığı ancak bügün (cumartesi) başlatılmış olduğu belirtiyorlar.

Hükümetin, ülkede etnik ayrımcılığı devamlı olarak yaptığı ve özellikle muhalefetin iktidarı yolsuzluk ilgili şüphe götürmeyen kasetleri ve dinlenmelerini dünyaya duyurunca, hükümet çok fena köşeye sıkıştığı ve buna çözüm bulamayan başbakan Gruevski, daha önce de hep bu yola başvurduğu ve iktidarını sağlamlaştırarak devamlı olarak da kazançlı çıktığı aşikar olduğundan, bu sefer de ancak bu yolla ayakta kalabileceği kendi Makedonya muhalefeti haftalardır belirtmektedir. Gruevski hükümeti Ohrid Anlaşmasının da yürürlüğü sokmayı olabildikçe ertelediğinden, ortam etnik anlamda bir operasyon ile patlamaya hazır bir noktaya getireceğini iyi bildiğinden, ihtiyacı olduğunda düğmeye basmıştır. Yani iktidarın yolsuzluklarından dikkatleri başka tarafa seçmek için ve bu durumdan kurtulmak için 8 yaşında bir çocuğu ailesiyle birlikte, biri polis 15 tane Arnavutu ve 7 makedonyalıyı öldürmeyi seçti ve ülkeyi etnik çatışmaya ve adeta savaşın eşiğine getirmiş bulunmaktadır.

Olaydan 65 saat geçmesine rağmen hala spekülasyonlar devam ediyor, ama bilinmesi gereken şu ki: bu spekülasyonların tamamı önceden de olduğu gibi stratejik bir şekilde hazırlanmış bir slav akrobasisidir. Ve bütün dünya yani uluslar arası toplum bunu bildiğinde açıklamalarına baktığımızda, ırkçı Gruevski hükümeti durumu kurtarmak için halkını, özellikle Arnavutları olabildikçe öldürmeye kafasına koyduğu ve ona ihtiyaç duyduğunda da yapmaktan çekinmediğidir.

Türkiye medyasında geçenleri insanın tüylerini diken diken etmektedir. TRT-Türk’te hafta için 09:00-10:00 arasında Haberdar programının 6-7 yıldır hiçbir zaman hir bir Arnavut gazetesine yer verilmemiş olması, Arnavutların yaşadığı bölgenin hep başkasının ağzından yani Arnavut düşmanlarından Türk toplumuna aktarıyor olması kabul edilebilecek bir şey değil. Defalarca yazmış olmama rağmen yine de yıllardır hiçbir Arnavut gazeteye programda yer verilmiş değildir. Komunavo olayları ile ilgili şiddetini arttıran da T.C. Dışişleri Bakanlığının yaptı açıklamadır, hiçbir yerinde katledinlen Arnavut sivillerinin ismi geçmemesi çok üzücü bir durumdur, dolayısıyla bu durum Türkiye’de yaşayan milyonlarca Arnavut asıllı vatandaşı üzmüştür. Kumanova’da yakılıp yıkılan sadece ve sadece Arnavutlar malı, tecavuze uğrayan da tamamen benim Arnavut Müslüman kardeşlerimdir. Bilinmesi gerek tek gerçek de 8 yaşında kız çocuğuyla birlikte vahşice katl edilen bir Arnavut ailesi ve de Hiroşima gibi harabeye uğrayan 30 bine yakın Müslüman Arnavut’un yaşadığı bir mahalle. Çünkü orda ne silahlı bir grup vardı, ne de Lagjja e Trimave(Tode Mendel) Mahellesinde Arnavut halkın haberdar olduğu ve profesyonel ordu ve polisiyle modern bir devletle 30 saat boyunca savaşabilecek bir askeri güç vardı. Bu Gruevski’nin tamamen iç krizi ihraç etme ve dikkatleri oraya toplamak için siyasi bir oyunun akrobatik hareketleridir. Ve bunların hiç biri T.C. Dışişleri Bakanlığının yaptı açıklamada yer verilmemiştir. 14 sivil katl edilmiş ama Dışişleri Bakanlığımın haberleri yok bundan. 8 yaşındaki kızımız ailece hünharca katl edildi. Gazze’de sahilde top oynarken katl edilen çocuklar gibi, ne onun elinde bir silahı vardı ne de onu uyurken sarılan annesinin silahı vardı, o ne UÇK’lıydı ne de teröristi. O bir çocuğumuzdu, o bir kızımızdı.

Gruevski iktidarını korumak için ülkeyi savaşa sürüklemekten hiçbir zaman kaçınmamıştır, şimdi de kaçınmadı. Irkçı Gruevski ve iktidarı Arnavut halka karşı uzun zamandır planlanan ve cumartesi sabahında yapılan bu operasyonu, Arnavutlara ait olan iki ülke yani Arnavutluk ve Kosova Cumhuriyetleri, NATO, AB, USA ve birçok uluslararası kurum ve kuruluş da durumu protesto ederek, sivil halka yapılan bu operasyonun kabul edilemez olduğunun altını çizdiler.

Gruevski ve iktidarı ülkedeki Arnavutlara düzenli olarak saldırılar yapmıştır ve yapmaktadır. Ama ne hikmetse mağdur olan Arnavutları suçlandırması ve daha bir çok uygulamayla ülkedeki gerginliği artıran taraf Makedonya Hükümetinin başkanıdır, yani Gruevski’dir. Kumanova’daki son olaylarla ilgili üç gündür Makedonya kaynaklı haber ajanslarının olayı istedikleri gibi algıyı oluşturar dünyaya lanse etmek için seferber olmuş durumdadır. Bunu yapmaktaki amaçları hem Arnavutlara baskı uyguluyorlar hem de “terör” diyerek buna meşruiyet kazandırmaya ve uluslar arası toplumu susturmaya çalışıyor.

Konuyu direkmen anlamak Makedonya Cumhuriyeti’nin toprak bütünlüğüne, siyasi birliğine ve AB-NATO yönelimlerine destekleri için ve uluslarası toplumun bir özeti mahiyetinde olan Arnavutluk Hükümetinin resmi açıklaması yerini bulacaktır;

Arnavutluk Hükümeti; Kumanova’daki dramatik gelişmeler, ülkenin etnik ilişkilerini etkilemiştir.

Arnavutluk Hükümeti medyaya yaptığı açıklamada (10.05.2015,20:10) Makedonya’nın Kumanova kentindeki iki gündür süren trajik olayları dikkat ve büyük bir endişe ile yakından takip ettiğini belirtti.

Açıklamada Tiran Hükümeti, bu dramatik olaylar Ohri Anlaşması’nın kısmi uygulanmasının bir sonucu olarak ülkedeki hassas olan etnik gruplar arasındaki ilişkilerinin normalliğini etkilemiş olduğu ki bu durum ülkenin varlığı devamı konusunda hayati öneme sahiptir.
İnsan hayatını kaybetmesi üzerine derin üzüntüyü dile getiren hükümet, hiçbir koşulda Makedonya’da krizin tırmandırmaya izin verilmeyeceği inancını taşıdıklarını altını çiziyorlar.
Arnavut toplumundan oluşan Kumanova kenti, bu koşullarda ne olursa olsun her vatandaşın can, mal, hak ve özgürlüklerini korumak hayati öneme sahiptir.

Kumanova’da yaşanılan ağır saatleri net olamayan ve belirsizliklerle dolu açıklamaları dünyanın her yerinde yaşayan bütün Arnavutlar kaygı ile yakından takip ettiler. Olaylar için bir an önce şeffaf bir şekilde yaşananlar ve var olan durum hakkında net ve doğru bilgiye bırakmak gerek. Çünkü ölen polisler ve yaralananlar dışında Kumanova’da sivil ve savunmasız vatandaşların yaşamları hakkında hiç bir şey söylenmiyor. Kumanova’yı terk edenler hakkında bilgi yok, onların işgal edilen malların ve mülklerin yakılan ve yok edilen durumları hakkında resmi hiç bir bilgi yok. Açıkça belirtmek gerekir ki endişe verici bu belirsizlikler normale dönme konusunda hiç yardımcı olmuyor. Ancak aynı zamanda olanların gerçeğini almak için sonuna kadar şeffaf, sabır ve netlik’e ihtiyaç duyulmaktadır.

Arnavutluk hükümeti Makedonya’nın ve de bölgenin istikrarı açısından olaylarla ilgili hızlı, kapsamlı, derin, gerçek ve şeffaf bir soruşturma yapması için Makedonya’da hükümet ve kolluk makamlarına çağırda bulundu.

Açıklamaların devamında Hükümet, vatandaşların gerçekleri anlamak ve devlet kurumlarına güvenini yeniden temin etmek ve sivil toplum tarafından istenmeyen bu emsal olayların tekrarlanmasını önlemek için, Kumanova olaylarları ile ilgili şeffaf, gerçek ve güvenilir kanıt sunarak gerçeklerştirmek gerekir.

Arnavutluk Cumhuriyeti her türlü şiddet içeren eylemleri kınar ve Avrupa-Atlantik bütünleşmeleri hedefleyen demokratik bir toplum için bu olaylar kabul edilemez.
Arnavutluk Cumhuriyeti bölgede Avrupa değerleriyle ters olan, herhangi silahlı bir kişinin ya da grubun etnik bazda önyargıda bulunmak hem karşındadır hem de kabul etmeyecektir.
Arnavutluk Hükümeti, kaygı ve çok büyük belirsizlik koşullarında olan can kaybından kaynaklanan halkın isyanını, iletişim araçları yoluyla ifadesini anlar, fakat Arnavutluk hükümeti şiddetle bu olaya ilişkin denge kaybını kabul edilemez olacağını ve Makedonya’nın iç siyasi krizi, bu olayları Makedonya’nın felaketi olacak bir etnik krize dönüşmesini kabul etmeyecektir. Arnavutluk Cumhuriyeti krize uygun bir çözüm, vatandaşların hizmetine ve bölge istikrarı yararına olacak sükûnete çağrı yapar.

Benim ve Türkiye’deki Arnavutların bu ve bunun gibi olaylarla ilgili sıkıntı ve istekleri;

1. T.C. Devlet kurumlarının ve Medyası Kumanova (Makedonya) olaylarıyla ilgili Arnavutları, Terörist olarak adladırmamalarını. Doğru bilgiye ulaşarak gerçekleri tarafsıca belirtmeleri, taraf tutması gerekirse Müslüman Arnavutların tarafını tutmasını,

2. Hafta için hergün TRT-TÜRK Haberdar programında Arnavutluk ve Kosova’dan Arnavutça gazetelere acilen yer verilmesini,

3. Özellikle Devletin TV, Radio ve Gazetelerinde yapılan haberlerin filtreleyerek yayın yapılması ve Arnavutları üzecek ve/veya aşağılayacak haberlerdeki kavramlara dikkat edilmesi. Bölgedeki haber ajanslarının muhabirlerini tekrar gözden geçirmeleri ve taraf tutan ile ırkçılık yapan muhabirleri acilen işten atmalarını,

4. Daha önce AA haberlerine göre T.C.’nin Makedonyaya hibe ettiği silahları, Cumartesi şehid edilen Müslüman Arnavutlara karşı kullanıldığı imajı uyandırılmıştır, konuyla ilgili resmi makamların açıklamada bulunmalarını,

5. Kardeş olarak bildiğimiz, asırlar boyunca dünyaya medeniyet vermiş Türk ve Arnavut milleti, asla birbirinin düşmanı olmayacağı gibi, güçlü olan Türkiye’nin Arnavutluk, Kosova ve bölgedeki Arnavutları desteklemek, kollamak ve herkese karşı bunu beyan etmek tıpkı “Kosova-Türkiye’dir, Türkiye-Kosova’dır” olduğu gibi. Arnavutları koruyacak sadece ve sadece stratejik müteffiki Amerika olmadığı, Türkiye’nin de bölgedeki her hangi bir Arnavuta zarar geldiğinde Türkiye’ye zarar gelmiş sayacağını, Türkiye bölge ülkelerine açıkça ilan etmesini.

*Sokol BRAHAJ
Avrupa Birliği Uzmanı
Araştırmacı, Gazeteci, Yazar