U namjeri da uvjere što veći broj srpskih glasača da izađu na ponovljene izbore u sjevernoj Mitrovici, zvaničnici u Beogradu, čini se, gube strpljenje i više ne biraju riječi. Orkestrirano, u vidu prijetnje, poručuju tamošnjim srpskim biračima da će, ukoliko ne budu glasali – “za gradonačelnika dobiti Albanca”. Tako se, povremeno napuštan šovinizam, ponovo vraća na scenu.

Povremeno napuštan šovinizam ponovo na sceni
“Ako oni hoće da im gradonačelnik bude Agim Deva, njihov gradonačelnik će biti Agim Deva.”
“Ako građani severne Mitrovice misle da je u redu da Albanac bude gradonačelnik… Svako na kraju krajeva ima vlast kakvu zaslužuje. Nek im je sa srećom.”
Tako vicepremijer Aleksandar Vučić i premijer Ivica Dačić ovih dana poručuju Srbima na sjeveru Kosova. U prognoziranju tog “najopasnijeg mogućeg scenarija“, pa i katastrofe, priključuju im se svi ostali – od ministra za Kosovo Aleksandra Vulina, preko sekretara Vlade Veljka Odalovića, do savjetnika predsjednika Srbije Marka Đurića.
I kada ih slušate, a da nije riječ o Srbiji – “to bi moglo da bude tretirano kao čisti šovinizam”, kaže za RSE Vladimir Pavićević sa Fakulteta političkih nauka.
Nije im ni šovinizam stran i sve bi ovo bilo očekivano da se većina prethodnih govornika koliko juče pred međunarodnom zajednicom nije zdušno i jednoglasno zalagala za izgradnju multietničkog društva i pomirenja na Kosovu. No, dvostruke poruke glavna su karakteristika politike Beograda.
“Očigledno je to neki posljednji džoker za taj zastrašeni svijet, koji je do sada učen da je najgora stvar koja može da mu se dogodi upravo Albanac kao gradonačelnik. Sa stanovišta tog jeftinog pragmatizma, to je onda razumljivo”, ocjenjuje komentator Boško Jakšić.
Ovakvoj vrsti kampanje, priključili su se i oni od kojih se to i nije očekivalo. Tako slične poruke biračima šalje i kandidat za gradonačelnika Mitrovice Oliver Ivanović, koji se u svojim dosadašnjim istupima razlikovao od zvanične retorike Beograda. Razloge zbog kojih je mišljenja da albanski gradonačelnik Mitrovice ne bi bio dobro rješenje, pored ostalog, i ovako objašnjava.
“Nakon izbora taj čovjek bi bio u situaciji da ne može da uđe u zgradu Skupštine Opštine i niko od Srba mu se vjerovatno ne bi obraćao sa bilo kakvim zahtjevima. Multietničko društvo se bazira na jednom teško ostvarivom uslovu, a to je visok stepen tolerancije i visok stepen političke svijesti – mi to nemamo. Mi smo ukopani u nekakve rovove i još uvijek ratujemo bitke 19-og vijeka. Ja sa tim mogu da se ne složim, ali je fakat da je tako”, rekao je Ivanović.
Za takvo stanje veći dio odgovornosti leži na sada transformisanim snagama u Beogradu. Politika koju su prema Kosovu zastupali u prošlosti Albance je držala za građane drugog reda, a uz zločine koji su tamo počinjeni, nisu mogli ni spomenuti biti bez kvalifikacija “terorista” i “separatista”. Ovako odnegovan šovinistički sentimet se sada povlači po potrebi.
“Ivica Dačić i Aleksandar Vučić su u situaciji da grizu sopstveni rep. Oni nastoje da se tu nešto promjeni, ali uz istu vrstu šovinističkih poruka. Nevjerovatno je da neka vrsta retorike koja je evropska postoji u unutrašnjim pitanjima, a kada se dođe na temu Kosova, apsolutno se ponovo transformiše u istu vrstu poruka koje vezujemo za Vučića kada je bio najveći vikač u ultradesničarskoj Srpskoj radikalnoj stranci”, navodi Vladimir Pavićević.
Na ovaj način stvorena je konfuzija među građanima na sjeveru Kosova, pa bi odgovornost za evenutalni mali odziv na predstojećim izborima, uz desničare i ekstremiste, i umjesto zastrašivanja, mogli potražiti i u sopstvenim redovima.
Radio Slobodna Evropa