Ankara – “Onaj ko ne razumije Čanakkale, ne razumije ni Tursku. Ko ne razumije duh Čanakkalea, ne razumije ni naciju, ne razumije ni nacionalnost, a ni nacionalnu svijest. Ko ne razumije solidarnost, upornost i žrtvovanje u Čanakkaleu, taj ne može razumjeti ni bratstvo ovoga naroda”. (Recep Tayyip Erdogan).

Ovih dana se navršava sto godina od velike Bitke kod Čanakkale, u Evropi poznatijoj kao Bitka na Galipolju, koja je jedna od najkrvavijih i najžešćih bitaka u Prvom svjetskom ratu, ali, po mnogim pokazateljima, i u historiji uopšte.

Pomorska bitka koja je, između 3. novembra 1914. i 18. marta 1915. godine, vođena kod Galipolja, kao i kopnena bitka koja se na Galipolju odvijala od 25. aprila 1915. do 9. januara 1916. godine, bitke su koje zauzimaju najznačajnije mjesto u Turskoj, pa i historiji svih muslimanskih naroda ovoga dijela svijeta.

Iako je Turska napustila ove krajeve 1912. godine, u ovim bitkama učestvovao je i poginuo veliki broj ljudi sa naših prostora. Posebno je značajno učešće ljudi iz Gore. Postavlja se pitanje iz kojih su se razloga 1915. godine, skoro tri godine nakon odlaska Turske sa ovih prostora, uputili da je brane i učestvuju u poznatoj bici kod Čanakkalea. Kod većine njih preovladavalo je mišljenje da će se Turska ponovo vratiti, ali ne treba zanemariti i veoma jak vjerski motiv kod Gorana da krenu u odbranu Turske. Koliko je poznato najveći odaziv i učešće u ovim bitkama bio je iz Zlipotoka, Restelice, Rapče, Dikanca, Broda ali i iz ostalih sela Gore. Prema predaji samo je u Zlipotoku, nakon ovih bitaka, u selu ostalo više od 70 udovica.

Jedan od istraživača i redovni profesor na Univerzitetu u Sakariji, doc. dr Ebu Bekir Sofuoğlu, kaže da je sa Kosova u bici kod Čanakalea, koja se dogodila 15. marta 1915. godine, učestvovalo osam bataljona. Sufuoğlu navodi da je narod Gore došao u Anadoliju i zajedno sa turskim narodom ratovao protiv neprijatelja, koji je htio okupirati tursku teritoriju. Sofuoğlu nastavlja: „Prema kazivanjima bližnje rodbine u čanakalskoj bici je iz Dragaša (Gore i Opolja) bio jedan bataljon, dok je ukupno sa Kosova u ovoj borbi uzelo učešća osam bataljona“.

Po naredbi halifinog namjesnika u Debru po kosovskim džamijama na vazovima upoznati su muslimani da je turski narod započeo borbu sa onima koji imaju za cilj okupaciju turske zemlje, pa onaj ko želi uzeti učešće u ratu protiv neprijatelja islama može se pridružiti rame uz rame zajedno sa turskim narodom. Na osnovu ove naredbe iz Debra i poziva u kosovskim džamijama, iz Gore se odazvalo četrsto pedeset osoba (450). Sofuoğlu kaže: „O broju žrtava sa područja Gore na Čanakkaleu postoji podatak da ih je bilo 450. U potrazi za žrtvama koje su pale na Allahovom putu u ovoj bici, došli smo do ove historijske istine. Danas smo, nažalost, svjedoci da oko područja Gore, države u okruženju, kako bi ojačale svoje strateške i geopolitičke interese, žele promijeniti historijske činjenice bez naučnih istraživanja i dokaza.“ Sofuoğlu saopštava da je na ovu temu urađena doktorska disertacija koja je objavljena od strane izdavačke kuće “Yarimada”, kao knjiga pod naslovom „Kosova’nın Canakkale Kahramanları“ (“Kosovski heroji na Čanakkaleu”).
Inače, u Turskoj se 18. mart obilježava kao i Dan šehida, u znak sjećanja na one koji su svoje živote dali za domovinu.